Thuốc giảm đau là “người bạn” quen thuộc của rất nhiều người khi đau đầu, đau lưng hay đau bụng kinh. Theo các chuyên gia tại animedep.edu.vn, chỉ cần vượt quá liều khuyến cáo vài lần mỗi tuần đã đủ khiến não bộ “xuống cấp” đáng kể.
Vì sao thuốc giảm đau lại “tấn công” hệ thần kinh?
Hầu hết thuốc giảm đau đều tác động lên hệ thống opioid tự nhiên hoặc làm thay đổi nồng độ chất dẫn truyền thần kinh.
Khi dùng lâu dài, cơ thể bị “lệ thuộc hoá học”, dẫn đến hàng loạt rối loạn.
7 tác hại khủng khiếp nhất lên hệ thần kinh trung ương
Dưới đây là những hậu quả đã được ghi nhận qua rất nhiều nghiên cứu lâm sàng:
- Run tay, co giật cơ: đặc biệt với thuốc chứa codein và tramadol
- Suy giảm trí nhớ ngắn hạn: quên việc vừa làm 5 phút trước, hay gặp ở người dùng paracetamol liều cao kéo dài
- Rối loạn giấc ngủ nghiêm trọng: mất ngủ triền miên hoặc ngủ li bì cả ngày
- Trầm cảm và lo âu nặng: do làm cạn kiệt serotonin và dopamine tự nhiên
- Tê bì chân tay ngoại biên: tổn thương dây thần kinh do ibuprofen, diclofenac
- Hội chứng ngừng thuốc đột ngột: đau đầu bùng phát, cáu gắt, thậm chí co giật toàn thân
- Nguy cơ sa sút trí tuệ sớm: các nghiên cứu dài hạn cho thấy tăng 30–50% nguy cơ Alzheimer nếu dùng opioid trên 3 tháng
Nhóm thuốc giảm đau nào nguy hiểm nhất với não bộ?
| Nhóm thuốc | Thành phần điển hình | Mức độ nguy cơ với thần kinh | Thời gian gây hại nhanh nhất |
| Opioid | Codein, tramadol, morphine | ★★★★★ | 2–4 tuần |
| NSAID liều cao | Ibuprofen ≥2400mg/ngày | ★★★★☆ | 3–6 tháng |
| Paracetamol mãn tính | >3g/ngày liên tục | ★★★☆☆ | 6–12 tháng |
| Thuốc kết hợp | Caffergot, Seduxen + giảm đau | ★★★★★ | Chỉ sau 7–10 ngày |
Làm thế nào để bảo vệ hệ thần kinh khi vẫn cần giảm đau?
- Chỉ dùng thuốc khi thực sự cần và đúng liều bác sĩ kê
- Ưu tiên phương pháp không dùng thuốc: chườm nóng/lạnh, yoga, vật lý trị liệu
- Bổ sung ngay magie, vitamin B1-B6-B12 để nuôi dưỡng thần kinh
- Nếu phải dùng lâu dài, kiểm tra chức năng gan và tư vấn thần kinh định kỳ 3–6 tháng
- Thay thế bằng tinh dầu bạc hà, gừng hoặc acupuncture khi đau nhẹ
Đừng để những cơn đau nhỏ hôm nay biến thành nỗi ám ảnh cả đời. Hãy lắng nghe cơ thể và sử dụng thuốc giảm đau một cách thông minh. Bảo vệ hệ thần kinh chính là bảo vệ chính tương lai của bạn và những người thân yêu – giống như cách Avatar bảo vệ hành tinh Pandora vậy, chỉ khác là hành tinh này nằm ngay trong đầu bạn!